A Vitamini Nedir?

Vücudumuzun vitaminlere ne kadar ihtiyacı olduğu bilinmektedir. Bazı vitaminlerin eksikliği ya da tam tersi fazlalığı, birçok problemi de beraberinde getirebilmektedir.  Bu nedenle vitaminler hakkında bilgi sahibi olmakta fayda var.  A vitamini de ihtiyacımız olan vitamin türlerinden biridir. A vitamini nedir sorusuna, yağda çözünen ve karaciğerde depolanan bir vitamin türü cevabını verebiliriz. İlgili vitaminin önemini bilen kişiler, A vitamini nedir gibi sorularla sıklıkla araştırma yapmaktadır. 

Normal yiyeceklerde iki çeşit A vitamini bulunmaktadır. Bunlardan birincisi önceden oluşturulan A vitaminidir. Aynı zamanda retinol adı ile de bilinmektedir. Aktif bir A vitamini türü olarak vitaminler arasında yerini almaktadır. Et, kümes hayvanları, balık, tam yağlı süt ürünleri ve süt gibi hayvansal gıdalarda yoğun olarak yer almaktadır. İkinci A vitamini türü ise provitamin A olarak bilinmektedir. Meyve ve sebze kaynaklı birçok bitkisel gıdalarda bulunmaktadır. İkinci tipteki vitaminler yiyeceklere koyu rengi verir. Yani pigment bazlıdır. Bu tip A vitaminleri, aktif forma dönüşebilmektedir. Bu tipte 500’den fazla A vitamini olduğu bilinmektedir.

En yaygın provitamin A tipi vitaminin adı beta – karotendir. Vitaminler genel anlamda vücut tarafından hiç üretilmez. Bazı durumlarda hastalıkları önlemek adına çok az miktarda üretilebilir ancak bu yetersizdir. Bu nedenle tıbbi açıdan gerekli olduğu durumda vitamin takviyeleriyle alınması gerekir. Ayrıca uygun beslenme ile de ideal vitamin miktarının alınması güzel sonuçlar doğuracaktır. Vitamin takviyeleri mutlaka doktor kontrolünde alınmalıdır. Aksi halde beklenmeyen sonuçları olabilecektir. 

A Vitamini Faydaları Nelerdir?

A vitamini nedir sorusuna yanıt verdikten sonra ilgili vitaminin faydalarına değinebiliriz. A vitamini, mukus zarları, diş, yumuşak doku, kemik, cilt yapılarının sağlıklı bir şekilde oluşturulmasına ve üretilmesine, ayrıca korunmasına yardımcı olmaktadır. Göz retinasına renk veren pigmentleri A vitamini ürettiği için aynı zamanda retinol adı verilmektedir. A vitamini, özel olarak düşük ışıkta iyi bir görüş elde etmeyi sağlamaktadır. Aynı zamanda sağlıklı bir hamilelik dönemi ve hamilelik sonrası anne sütündeki kalite ile emzirmede büyük bir rol oynamaktadır. 

A vitamininin beta – karoten tipi ise antioksidan özelliği taşımaktadır. Antioksidan görevi, hücreleri serbest radikal ismi verilen zararlı maddelerin vereceği hasardan korumasıdır. Bu maddeler, bazı kronik ve uzun süreli olarak seyreden hastalıklara katkıda bulunur ve yaşlanmada da etkilidir. Dolayısıyla beta – karoten içeren gıda kaynakları, bunları engellediği gibi kanser riskini de azalttığı bilinmektedir. Ancak beta – karoten içerek takviyelerde kanser riskini azaltma özelliği görülmemektedir. 

A Vitamini Fazlalığı ve Eksikliğinde Neler Olur?

A vitamini vücutta eksik olduğu durumda çeşitli görme ve göz sorunları ortaya çıkabilmektedir. Bu sorunlar arasında düzelebilen fakat tedavi gereken gece körlüğü, kseroftalmi, kornea hasarı vb. durumlar yer almaktadır. A vitamini eksikliğinin aynı zamanda kuru ve pul pul cilde yol açtığı, bunun dışında hiperkeratoza neden olduğu bilinmektedir. 

A vitamini fazlalığının da hastalanmaya ve olumsuz durumlara yol açacağı bilinmektedir. Yüksek dozda A vitamini, doğumun kusurlu olmasına neden olabilir. Akut A vitamini zehirlenmesi diye bir çeşit rahatsızlık da bulunmaktadır. Bu, birkaç yüz bin IU ile yani uluslararası boyutta A vitamini alındığında ortaya çıkan bir durumdur. Kronik vitamin A zehirlenmesindeyse düzenli olarak günde 25 bin IU’dan daha fazla A vitamini alınması söz konusudur. 

Bebekler ya da çocuklar, A vitaminine karşı daha duyarlı olmaktadır. Daha küçük dozlarda vitamin ya da retinol gibi A vitamini içeren maddeler aldığında hasta olabilirler. Yüksek miktarda alınan beta – karoten, genel olarak bireyle hasta etmez. Ancak, yüksek miktarda beta – karoten alındığında cildin rengini sarı ya da turuncuya çevirebilir. Bu tüketim miktarı azaldığı takdirde vücut rengi normal seviyelere dönecektir. 

Görüldüğü üzere A vitamininin ideal düzeylerde kullanılması şarttır. Fazla ya da eksik olduğu takdirde, birtakım problemler ortaya çıkmaktadır. A vitamini için ek takviye alacaksanız ya da ilgili vitamini içeren yiyecekleri ne kadar kullanacağınızı mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Bu sayede, ilgili tetkik ve kontroller yapıldıktan sonra daha doğru tespitler ve buna uygun tedavi yöntemleri geliştirilebilecektir.